Het archief van De Armen de Poth is vanwege zijn ouderdom, compleetheid en omvang een van de belangrijkste historische archieven van en over Amersfoort. Het archief werd van oudsher bewaard in twee imposante houten archiefkasten in de Regentenkamer en is vanaf 1984 in verschillende delen in bruikleen overgedragen aan Archief Eemland. In 2004 is het archief door Ton Reichelt opnieuw geïnventariseerd, waardoor de toegankelijkheid sterk is verbeterd. Het archief bevat ruim 700 charters – oude oorkonden – die vaak betrekking hebben op eigendomsoverdracht van onroerend goed in Amersfoort en de regio Eemland. Deze oorkonden zijn allemaal gerestaureerd inclusief de 1800 daaraan uithangende en zeer kwetsbare zegels met wapens van instellingen en personen. Samen geven deze oorkonden een uniek inkijkje in de middeleeuwse geschiedenis van De Armen de Poth, haar voorganger de Broederschap van de Heilige Geest en van de stad Amersfoort.
Op 8 juni 2007 is de archiefinventaris tijdens een feestelijke bijeenkomst in de Celzusterenkamer in het Hoofdgebouw van het complex van De Armen de Poth aangeboden aan de toenmalige Amersfoortse burgemeester mevrouw A. van Vliet-Kuiper.
Sommige onderdelen van het archief hadden al eerder de aandacht getrokken van wetenschappers en lokale historici en genealogen. Een van de topstukken uit de collectie is het dagboek van burgemeester Cornelis Volckensz uit het midden van de zestiende eeuw toen de tachtigjarige oorlog zich al aandiende en de reformatie ook in Amersfoort begonnen was. Het dagboek is in 2009 volledig getranscribeerd, uitgegeven bij Verloren en nu voor een breed publiek beschikbaar onder de titel “Bij afwezigheid van de schout”.
De complete inventarisatie was slechts het begin van de ontsluiting van het archief. In nauwe samenwerking met Archief Eemland is een vrijwilliger geworven om de meest cruciale oude teksten over de geschiedenis van De Armen de Poth te transcriberen. Dat is nodig omdat niet-deskundigen het handschrift en de terminologie moeilijk kunnen lezen en begrijpen. Ook is met Archief Eemland een digitaliseringsproject gestart dat erop is gericht belangrijke teksten, oorkonden en zegels via de website van het Archief aan te bieden zodat deze overal voor iedereen raadpleegbaar zijn. In 2017 is dit gerealiseerd. Omdat het archief zo omvangrijk is en digitalisering en transcriptie kostbaar en tijdrovend is, zullen in de komende jaren stukje bij beetje nieuwe delen van het oude Potharchief door transcripties en digitalisering kunnen worden ontsloten.
Wij houden u op de hoogte.
www.archiefeemland.nl
