In de rubriek “Regenten in coronatijd’ vertelt Ans van As-Roosenbeek over een bijzondere ervaring. Ans is als vrijwilliger al 15 jaar notuliste van de regentenvergaderingen.
Nu we elkaar moet ontwijken in plaats van op te zoeken, voelt dat heel ongemakkelijk. Bewoners van De Armen de Poth die de oorlogsjaren hebben meegemaakt, herinneren zich de beperkingen in het dagelijks leven, al waren die van een totaal andere orde. Nu veel afspraken en activiteiten zijn weggevallen is er meer ruimte voor andere bezigheden zoals lezen en muziek beluisteren. Zo werd ik onlangs getroffen door het volgende. Na een oproep op Radio 4 gaven zich driehonderd zangers op voor een virtuele opname van een lied ter gelegenheid van 75 jaar bevrijding. Op 5 mei jl. is dit bevrijdingslied uitgezonden op Radio 4: een deel uit het Largo van de 9e symfonie van Dvorák.
Dat muziekstuk kreeg voor mij extra betekenis door een heel bijzondere uitvoering. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het onder onmogelijke omstandigheden gezongen in een vrouwenkamp op Sumatra. De gevangenen zochten steun bij elkaar om niet alleen fysiek maar vooral ook mentaal het hoofd boven water te houden. Twee vrouwen waren vertrouwd met de klassieke muziekliteratuur en gingen stiekem aan de slag met een koor van dertig gevangen vrouwen om het Largo uit ‘De Nieuwe Wereld’ van Dvorák in te studeren. Er was geen bladmuziek, geen enkel muziekinstrument en daarom noteerden ze de muziek uit het hoofd op papiertjes en zongen ze de orkestpartij zonder woorden. Deze prestatie, de repetities en de uitvoering – met ook de Japanse bewakers als toehoorders – van deze prachtige muziek bood de vrouwen troost en kracht om te overleven.
Ook al staat wat we nu meemaken in geen verhouding tot wat deze vrouwen hebben moeten doorstaan, dit bevrijdingslied ontroerde me zeer. Het zegt mij ook wat muziek in veel opzichten teweeg kan brengen, zowel toen als nu. Nieuwsgierig geworden? Het bevrijdingslied is beluisteren op https://youtu.be/MNUK0gWZvBc
